Η λιθίαση του ουροποιητικού συστήματος αποτελεί συχνή πάθηση που μπορεί να εμφανισθεί σε οποιαδήποτε ηλικία.

Επιδημιολογικές μελέτες δείχνουν πως η λιθίαση είναι πιο συχνή νόσος από το σακχαρώδη διαβήτη και τη στεφανιαία νόσο.

Περίπου το 10% του πληθυσμού θα εμφανίσει κάποια στιγμή λιθίαση και πάνω από το 70% των ασθενών θα υποβληθούν σε κάποιας μορφής λιθοτριψία για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

Ποια είναι τα συχνότερα συμπτώματα;

Το συχνότερο σύμπτωμα της λιθίασης του ουροποιητικού συστήματος είναι ο κολικός του νεφρού. Άλλα ευρήματα που μπορεί να υπάρχουν είναι η μικροσκοπική ή μακροσκοπική αιματουρία, ναυτία και έμετος, αντανάκλαση του άλγους στα έξω γεννητικά όργανα, κ.α. Οι λίθοι του ουρητήρα μπορούν να προκαλέσουν απόφραξη και επακόλουθη διάταση του σύστοιχου νεφρού (υδρονέφρωση). Η στάση των ούρων μπορεί να εξελιχθεί σε πυελονεφρίτιδα, λοίμωξη δηλαδή του νεφρού από ουροπαθογόνους οργανισμούς, ουροσήψη και οξεία νεφρική ανεπάρκεια. Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις επιβάλλεται η άμεση παροχέτευση των ούρων με ουρητηρικά stents (pigtail) ή νεφροστομία.

Πως γίνεται η διάγνωση;

Η εξέταση εκλογής για τη διάγνωση της λιθίασης του ουροποιητικού συστήματος είναι η αξονική τομογραφία. Η ευαισθησία της στην ανεύρεση λίθων αγγίζει το 100%. Άλλες απεικονιστικές μέθοδοι όπως η ακτινογραφία ΝΟΚ και το υπερηχογράφημα υστερούν σε διαγνωστική αξία και δε θα πρέπει να διενεργούνται στα πλαίσια της διάγνωσης.

Ποια είναι η θεραπεία;

Η θεραπεία της λιθίασης του ουροποιητικού επιτυγχάνεται με τη λιθοτριψία, δηλαδή τον κατακερματισμό της πέτρας. Ο λίθος μπορεί να βρίσκεται στον νεφρό, στον ουρητήρα ή στην ουροδόχο κύστη. Η λιθοτριψία μπορεί να επιτευχθεί:

Η λιθοτριψία μπορεί να επιτευχθεί:

• Εξωσωματικά (εξωσωματική λιθοτριψία). Ο κατακερματισμός του λίθου επιτυγχάνεται με οστικά κύματα χωρίς αναισθησία.
• Ενδοσκοπικά (ουρητηροσκοπική λιθοτριψία, διαδερμική νεφρολιθοτριψία, κυστεολιθοτριψία). Στην περίπτωση αυτή ο εντοπισμός της πέτρας θα γίνει με τη χρήση ειδικών ενδοσκοπίων τα οποία εισάγονται στο σώμα μέσω των φυσικών οπών ή από μικρές τομές στο δέρμα. Ο κατακερματισμός του λίθου θα πραγματοποιηθεί με ειδικούς λιθοτρίπτες υπερήχων ή laser.

Υπάρχουν κριτήρια τα οποία ο γιατρός σας θα πρέπει να συνυπολογίσει για να προτείνει την ιδανική θεραπεία για εσάς. Καμία από τις παραπάνω θεραπείες δεν είναι πανάκεια. Η προσεκτική επιλογή της κατάλληλης θεραπείας είναι απαραίτητη για την αποφυγή σοβαρών επιπλοκών, αναποτελεσματικών επεμβάσεων και αυξημένου κόστους θεραπείας.

Η εκπαίδευση, η εμπειρία και η δυνατότητα του χειρουργού να πραγματοποιήσει όλη τη γκάμα των ενδοουρολογικών επεμβάσεων είναι προϋπόθεση για αποτελεσματική, ασφαλή, και τελικά φθηνή θεραπεία.

Η θεραπεία της λιθίασης δεν είναι μονοδιάστατη και δεν τελειώνει με τον κατακερματισμό και αποβολή της πέτρας. Πολλές φορές, η λιθίαση αποτελεί την κλινική έκφραση μίας υποκείμενης νόσου που αν δεν αναγνωρισθεί και αντιμετωπισθεί θα οδηγήσει πολύ γρήγορα στην επανεμφάνιση πέτρας. Για το λόγο αυτό, η ανάλυση της χημικής σύστασης του λίθου και ο πλήρης μεταβολικός έλεγχος αποτελούν απαραίτητα κομμάτια της συνολικής θεραπευτικής προσέγγισης του ασθενούς με λιθίαση του ουροποιητικού.  Στους ασθενείς που δεν προσφέρονται τα παραπάνω, η θεραπεία θεωρείται ελλιπής.

Χρειάζονται ειδικές γνώσεις και εμπειρία για τη σωστή διενέργεια και εκτίμηση όλων των παραμέτρων του μεταβολικού ελέγχου.

Η ολοκληρωμένη αντιμετώπιση της λιθίασης του ουροποιητικού είναι συνδυασμός χειρουργικών και κλινικών πράξεων και για αυτό θα πρέπει να πραγματοποιείται από εξειδικευμένους ενδοουρολόγους.